شبکه های Wi-Fi این روزها همه جا هستند . شاید بتوان به نوعی این شبکه ها را جزء جدایی ناپذیری از زندگی روزمزه بر شمرد .
در سالهای نه چندان دور، انتخاب تجهیزات وای فای برای راه اندازی شبکه بی سیم کار چندان سختی نبود، دلیل این موضوع نیز این بود که انتخاب های چندان زیادی وجود نداشت . لذا زمانی که تصمیم بر راه اندازی شبکه بی سیم وای فای گرفته می شد، کار چندان سخت نبود ، اما این روزها تجهیزات مختلف با قیمت های متفاوتی طراحی و تولید می شوند . کدامیک از این تجهیزات برای چه شبکه ای مناسب هستند . پاسخ به این سوال کار ساده ای نیست و نیاز به بررسی های متفاوتی دارد . اما می تواند موارد استفاده از تجهیزات را به دسته های کلی تقسیم بندی نمود .
۱- شبکه های وای فای بزرگ در کسب و کارهای بزرگ ( Enterprise WiFi )
۲- شبکه های وای فای برای کسب و کارهای متوسط و کوچک (Big WiFi-Small Business)
۳- شبکه های وای فای خانگی
۱- شبکه های وای فای بزرگ در کسب و کارهای بزرگ ( Enterprise WiFi )
دسته اول کسب و کارهای بزرگی هستند که به لحاظ منطقی و فیزیکی پیچیدگی های بسیاری دارند . به عنوان مثال ساختمان ۱۵ طبقه ای مربوط به یک بانک ، دارای معماری داخلی پیچیده ای است در کنار این موضوع شبکه های گوناگونی در این بانک وجود دارد و همچنین سطوح دسترسی افراد نیز متفاوت است . تعداد کاربران در این شبکه معمولا بسیار زیاد است و لذا شبکه ای بی سیمی که برای چنین مواردی انتخاب می شوند می بایست که توان فائق آمدن بر تمامی چالش ها را داشته باشد .
در طراحی تجهیزات و راهکارهای شبکه های بی سیم در این دسته ، معمولا فاکتور هزینه نسبت به فاکتور توانایی فائق آمدن بر چالش ها، اولویت پایین تری دارد .
بر همین اساس تجهیزات با توانایی ها و قابلیت های غیر عادی در این دسته طراحی و تولید می شوند ، به عنوان مثال وجود کنترلر های نسبتا گران قیمت، که توانایی مدیریت چند صد اکسس پوینت را به طور همزمان دارند و یا اکسس پوینت هایی که همزمان در دو فرکانس استاندارد ۲.۴ و ۵.۸ گیگا هرتز کار می کنند و در بخش رادیویی از فن آوری ها پیشرفته و گران قیمتی نظیر BeamForming بهره می برند ، از مسائل کاملا عادی در این نوع راهکارهاست . از طرفی وجود چنین قابلیت ها و فن آوری هایی در تجهیزات این دسته از شبکه های بی سیم باعث شده است که هزینه راه اندازی شبکه بی سیم Wi-Fi در این دسته تنها برای کسب و کارهای بزرگ توجیه پذیر باشد .
قیمت اکسس پوینت کنترلر ها در این دسته از چند هزار دلار آغاز می شود و گاهی شاید برای ایجاد و نگهداری یک شبکه بزرگ ناچار به پرداخت چند صد هزار دلار هزینه با Access Point Controller باشیم . همچنین قیمت یک اکسس پوینت گاهی به ۵ یا ۶ هزار دلار می رسد، ولی در مقابل این نوع اکسس پوینت ها می توانند به ۵۰۰ کاربر همزمان سرویس دهی کنند و پوششی تا دو برابر اکسس پوینت های دیگر با کیفیت سرویس دهی بهتری ایجاد کنند .
از طرف دیگر نگهداری این نوع شبکه ها نیز کار ساده ای نیست، نیاز به تخصص های مرتبط با فن آوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT ) دارد و معمولا هزینه نگهداری این شبکه های نیز هزینه چندان کمی نیست .
شرکت راکاس یکی از تولیدکنندگان به نام این نوع تجهیزات است و در دسترس ترین شبکه ها از این دست شبکه ها ، شبکه بی سیم وای فای عظیم در برج میلاد تهران است .
۲- شبکه های وای فای برای کسب و کارهای متوسط و کوچک (Big WiFi-Small Business)
دسته دوم شبکه های بی سیم Wi Fi، مربوط به کسب و کارهای متوسط و کوچکی ست که علیرغم اینکه توانایی پرداخت هزینه های گزاف شبکه های معرفی شده در دسته اول را ندارد ، اما نیاز به شبکه وای فای قابل اطمینان و ایجاد پوشش وای فای برای این دسته از کسب و کارها جزو ملزومات است .
از این دست کسب و کارها می توان به رستوران ها ، کافی شاپ ها ، باشگاه های ورزشی ، فروشگاه های بزرگ ( کتابفروشی ) ، مهد کودک ها، آموزشگاه ها و مراکز آموزشی کوچک و ... اشاره کرد. در این نوع کسب و کارها معمولا افراد زیادی به طور همزمان به شبکه وای فای متصل می شوند اما باید توجه کرد که این نوع کسب و کارها ، پیچیدگی های فیزیکی و منطقی کسب و کارهای دسته اول را ندارند . به عنوان مثال محیط یک رستوران یا کافی شاپ فضای بزرگی نیست و معمولا پیچیدگی معماری ندارد ، از طرفی شبکه بی سیم وای فای در این نوع کسب کارها معمولا برای توزیع اینترنت مورد استفاده قرار می گیرد . در یک رستوران کافی ست که یک شبکه وای فای بتواند یک فضای حدود ۲۰۰ متری را برای توزیع اینترنت با تعداد ۵۰ نفر کاربر همزمان پوشش دهد .
در این نوع کسب کارها هزینه راه اندازی و نگهداری اهمیت زیادی دارد . همچنین متخصص IT در این کسب و کارها وجود ندارد لذا تجهیزات نمی توانند دارای پیچیدگی های مهندسی و تخصصی باشند .
در این دسته از تجهیزات با توجه به اینکه معمولا تعداد اکسس پوینت ها و کاربران شبکه چندان زیاد نیست ، لذا اکسس پوینت کنترلری وجود ندارد ، تنظیم اکسس پوینت ها کار سختی نیست و فردی بدون دارا بودن دانش مهندسی IT می تواند با مطالعه کوتاه راهنمای راه اندازی و احتمالا بدون نیاز به لپ تاپ حتی می توان تنظیمات شبکه را انجام داد . قیمت تجهیزات در این دسته از شبکه ها معمولا از چند ده دلار شروع می شود و نهایتا تا چند صد دلار ( کمتر از ۵۰۰ دلار ) است .
اکس کلایم وایرلس (Xclaim) تولیدکننده ای است که تجهیزات شبکه های وای فای را با چنین مفهوم و ایده ای تولید می کند .
۳- شبکه های وای فای خانگی
شبکه های وای خانگی شبکه های پیچیده ای نیستند . تعریف شبکه وای فای خانگی را می توان اینطور بیان کرد : ( شبکه Wi-Fi جهت پوشش فضایی در حدود ۵۰ تا ۱۵۰ متر مربع ، برای توزیع پهنای باند اینترنت بین حداکثر ۸ کاربر ) . تجهیزاتی که برای این نوع شبکه ها تولید می شوند معمولا قیمت بین چند دلار تا نهایتا چند صد دلار ( کمتر از ۵۰۰ دلار ) دارند . معیارهای انتخاب اکسس پوینت های وای فای برای استفاده خانگی را می توان چنین بر شمرد :
- حداکثر پهنای باند مورد نیاز ( ۱۰۰/۱۵۰/۳۰۰ و نهایتا ۱۷۵۰ مگابیت در ثانیه )
- نحوه اتصال به اینترنت ( ADSL / LAN / 3G و ... ) بسیاری از اکسس پوینت ها به صورت Built in دارای پورت ADSL یا 3G هستند .
- اتصالات جانبی ( نظیر قابلیت اتصال تجهیزات ذخیره سازی به اکسس پوینت به صورت مستقیم ، یا اتصال پرینتر به اکسس پوینت به صورت مستقیم )
- تعداد پورت های LAN
- قابلیت حمل و نقل
- پشتیبانی از رایانش ابری
کمپانی دی لینک و Linksys از به نام ترین تولید کنندگان اکسس پوینت برای این دسته از محصولات هستند .